भ्यालेन्टाइन डे: प्रेम, विश्वास र सम्बन्धको उत्सव

ज्ञानु आचार्य, २९ माघ ०८१– प्रेम मानव जीवनको सबैभन्दा सुन्दर अनुभूति हो। प्रेमले मानिसलाई आत्मीयता, स्नेह र विश्वासको डोरीले बाँध्ने काम गर्छ। हरेक वर्ष फेब्रुअरी १४ मा मनाइने भ्यालेन्टाइन डे प्रेम, समर्पण र आपसी सम्बन्धलाई सुदृढ गर्ने विशेष अवसरका रूपमा विश्वभर मनाइन्छ। पछिल्ला वर्षहरूमा नेपालमा पनि भ्यालेन्टाइन डे लोकप्रिय बन्दै गएको छ। यो पर्व केवल प्रेमी-प्रेमिकाका लागि मात्र नभई, जीवनका सबै सम्बन्धहरूमा प्रेम र सम्मान अभिव्यक्त गर्ने अवसर हो।
भ्यालेन्टाइन डे : प्रेम र समर्पणको ऐतिहासिक कथा
भ्यालेन्टाइन डे सन्त भ्यालेन्टाइन को बलिदानसँग जोडिएको छ। तीसरी शताब्दीको रोममा सम्राट क्लडियस द्वितीयले सेनामा जवान भर्ती गर्न विवाहमा रोक लगाएका थिए। तर, सन्त भ्यालेन्टाइनले प्रेमको स्वतन्त्रतालाई समर्थन गर्दै गोप्य रूपमा प्रेमी-प्रेमिकाको विवाह गराइरहेका थिए। जब यो कुरा सम्राटलाई थाहा भयो, उनलाई बन्दी बनाइयो र फेब्रुअरी १४ मा मृत्युदण्ड दिइयो।
मृत्युदण्ड दिनुअघि उनले जेलरकी छोरीलाई लेखेको पत्र "तिम्रो भ्यालेन्टाइन" भन्ने हस्ताक्षरसहित पाएपछि, यो दिन प्रेमको प्रतीकका रूपमा रहन गयो। सन्त भ्यालेन्टाइनको बलिदानले प्रेम केवल रोमान्स नभई, विश्वास, समर्पण र एकअर्काका लागि बलिदान दिनसक्ने आत्मीय सम्बन्ध पनि हो भन्ने सन्देश दिएकाे छ।
नेपालमा भ्यालेन्टाइन डे : प्रेमलाई सम्मान गर्ने परिवर्तित समाज
नेपालमा पहिले प्रेम सम्बन्धलाई समाजले सहज रूपमा लिँदैनथ्यो। संस्कृति, परम्परा र परिवारको अपेक्षाले प्रेम खुला रूपमा अभिव्यक्त गर्न चुनौतीपूर्ण बनाउँथ्यो। तर, समयसँगै समाज बदलिँदै गएको छ।
नेपाल जस्तो परम्परागत समाजमा भ्यालेन्टाइन डेले प्रेमलाई खुला रूपमा स्वीकार्ने वातावरण बनाएको छ। प्रेमलाई स्वस्थ र सम्मानजनक रूपमा अभिव्यक्त गर्न सक्ने अवसर दिनु समाजको सकारात्मक परिवर्तन हो। प्रेम केवल प्रेमी-प्रेमिकाबीच सीमित छैन। परिवार, साथीहरू, श्रीमान-श्रीमती, दाजुभाइ-दिदीबहिनी, र शिक्षक-विद्यार्थी सबैबीचको प्रेम पनि उत्तिकै महत्त्वपूर्ण छ। भ्यालेन्टाइन डे भनेको प्रेमलाई कुनै सीमामा बाँध्ने होइन, बरु जीवनका हरेक सम्बन्धलाई अझ मजबुत बनाउने अवसर हो।
भ्यालेन्टाइन डे नजिकिँदै गर्दा बजारमा फूल, चकलेट, उपहार र विशेष कार्यक्रमहरू को आकर्षण बढ्छ। यो पर्वले व्यवसायलाई पनि टेवा दिएको छ। काठमाडौं, पोखरा, चितवन लगायतका सहरमा गुलाब फूलको बिक्री मात्र करोडौँ रुपैयाँ भन्दा माथि काराेवार हुने  गर्दछ।
तर, प्रेम अभिव्यक्त गर्ने माध्यम महँगो उपहार होइन। साँचो प्रेम भनेको विश्वास, समय र समझदारी हो। भ्यालेन्टाइन डेले प्रेमलाई मनाउने अवसर दिएको छ, जुन स्नेह र आत्मीयताका रूपमा मनाइनु पर्छ।
भ्यालेन्टाइन डे केवल एक दिनको पर्व होइन
प्रेम कुनै एक दिन सीमित हुने भावना होइन। प्रेम भनेको समर्पण, समझदारी, समर्थन र धैर्य हो। भ्यालेन्टाइन डे एउटा प्रेरणा हो, जसले हामीलाई हाम्रा प्रियजनहरूलाई झन् माया गर्ने, उनीहरूको महत्त्व बुझ्ने र सँगै बिताएको क्षणलाई मूल्यवान बनाउने अवसर दिन्छ। यो दिनलाई केवल रोमान्टिक प्रेमसँग मात्र सिमित राख्न हुदैंन। यो अवसरलाई सबै सम्बन्धहरूमा प्रेम, आभार र सम्मान व्यक्त गर्ने माध्यम बनाउन सकिन्छ ।
अन्त्यमा, नेपालमा भ्यालेन्टाइन डे लोकप्रिय बन्दै गएको छ, जसले युवाहरूलाई प्रेमलाई सहज रूपमा अभिव्यक्त गर्ने अवसर दिएको छ। प्रेम भनेको मात्रै रोमान्स नभई, दया, करुणा, इमानदारी र आपसी विश्वासको सम्बन्ध पनि हो।
यस वर्षको भ्यालेन्टाइन डेमा, उपहारभन्दा महत्वपूर्ण कुरा एकअर्कालाई बुझ्ने, साथ दिने र सम्बन्धलाई अझ मजबुत बनाउने प्रयास गरौं। प्रेम केवल शब्दहरूमा होइन, व्यवहारमा देखाऔं। साँचो प्रेम भनेको हरेक दिन सँगै संघर्ष गर्नु, एकअर्काको खुसीका लागि सधैं तत्पर हुनु, र जीवनका कठिन क्षणहरूमा पनि साथ नछोड्नु हो। त्यसैले, भ्यालेन्टाइन डे मनाउनुहोस्, तर प्रेमसहित हरेक दिन जिउनुहोस्!